Z roku na rok tłumaczenia maszynowe stają się coraz doskonalsze. Algorytmy, które je wykonują, coraz lepiej bowiem radzą sobie z niuansami językowymi. Jakie zalety i wady mają tłumaczenia maszynowe? Czy są w stanie zastąpić przekład wykonany przez profesjonalne biuro tłumaczeń?
Tłumaczenie maszynowe – co to? Jak wygląda w praktyce?
Popularność tłumaczeń maszynowych systematycznie wzrasta. Są one wykonywane przez oprogramowanie komputerowe, nie człowieka. Stanowią więc konkurencję dla przekładów dokonywanych przez biuro tłumaczeń lub tłumaczy-freelancerów. Czy jednak na pewno? Czy tłumaczenie maszynowe jest w stanie dorównać jakością profesjonalnemu przekładowi?
Tłumaczenia maszynowe powstają dzięki wykorzystaniu algorytmów językowych, zestawów reguł gramatycznych, a także korpusu tłumaczeniowego (zbioru dostępnych przekładów). Mogą odbywać się na kilka sposobów. Wśród najczęściej stosowanych metod wymienia się:
- translację bezpośrednią – jak sama nazwa wskazuje, polega ona na tłumaczeniu na język docelowy znaczenia pojedynczych słów w zdaniu,
- translację międzyjęzykową – w jej przypadku tłumaczenie odbywa się w dwóch etapach. Pierwszy obejmuje tłumaczenie tekstu na język uniwersalny – interlinguę. To sztuczny, międzynarodowy język pomocniczy, który łączy słownictwo z prostą gramatyką, opartą na gramatyce języków romańskich. Drugi etap to tłumaczenie tekstu w interlingwie na język docelowy,
- neuronowe tłumaczenie maszynowe – to najbardziej rozwinięty i precyzyjny system tłumaczeń maszynowych. Opiera się ono na nauce wcześniej wykonywanych przekładów. Algorytmy wykorzystują sztuczną sieć neuronową, aby przewidzieć prawdopodobieństwo ciągu słów.
Tłumaczenie maszynowe – czy warto? Wady i zalety
Podstawowym atutem tłumaczenia maszynowego jest to, że powstaje w okamgnieniu. Algorytmy językowe działają bowiem szybciej niż człowiek. Dzięki temu przekład można otrzymać w ciągu kilku sekund. Oprogramowanie tłumaczeniowe jest również tanie i łatwe w obsłudze. W internecie nie brakuje darmowych translatorów. Wystarczy przekopiować do nich tekst i przekład gotowy!
Systematycznie rośnie też jakość tłumaczeń komputerowych. Niestety wciąż dla wielu osób nie są one na satysfakcjonującym poziomie. Dlatego nadal profesjonalne biuro tłumaczeń ma nad algorytmami przewagę.
Tłumaczenia maszynowe zawierają błędy, zwłaszcza jeśli dotyczą skomplikowanej materii, która wymaga zastosowania specjalistycznego języka. Algorytmy nie zawsze też są w stanie sprostać niuansom językowym. Niewłaściwie odczytują metafory i wieloznaczności. Brakuje im bowiem intuicji i wyczucia, którymi dysponuje człowiek. Bywa również, że mają trudności w oddaniu sensu i klimatu tekstu źródłowego, z czym profesjonalista radzi sobie doskonale.
Część oprogramowania, które wykonuje tłumaczenia maszynowe, przechowuje przekłady w swoich bazach danych, o czym ich użytkownicy nie zawsze zdają sobie sprawę. W efekcie przekazywane poufne dane i wrażliwe informacje mogą trafić w niepowołane ręce.
Tłumaczenia maszynowe sprawdzą się w celach prywatnych i sytuacjach, które nie wymagają dokładności, lecz ogólnego zrozumienia sensu wypowiedzi. Jeśli natomiast niezbędny jest wnikliwy przekład i precyzyjne zrozumienie intencji autora, wówczas przewagę ma profesjonalne biuro tłumaczeń. Daje ono bowiem gwarancję, że tłumaczenie nie będzie zawierać błędów i nieścisłości. Algorytmom wciąż brakuje inteligencji emocjonalnej i intuicji. Nie są więc w stanie przekazać pewnych niuansów językowych, z czym doskonale radzi sobie specjalista.